-“Нутгийн шийдэл” сан өмнө нь оюутнуудад бэлэн мөнгөний тэтгэлэг олгодог байсан. Тэтгэлгийнхээ хэлбэрийг өөрчилснөөр ямар ахиц
гарав, үр дүн нь хүлээсэн хэмжээнд хүрч чадаж байна уу? -Урьд нь сангийн нэр дээр ирсэн өргөдлүүдийг харж байгаад, ядуу дорой амьдралтай, сурах хүсэлтэй хүүхдүүдэд бэлэн мөнгө өгчихдөг байсан. Гэвч эргээд харахад энэ нь тийм ч үр дүнтэй ажил биш юм байна лээ. Тэтгэлэг авсан 20 гаруй хүүхдээс нийгэмд хэрэгтэй хүн болсон нь тун цөөн. Тиймээс бид залууст загас өгөх биш загас барих аргыг нь зааж өгөхийг илүүд үзэж энэхүү төслийн уралдааныг зарлаж шалгарууллаа. Уралдаанд янз бүрийн их, дээд сургуулийн оюутнуудын 21 төсөл ирснээс тавыг нь шалгаруулж санхүүжүүллээ. Улмаар хийсэн ажилтай нь танилцаж, дүгнэлээ. Оюутнууд маань санаснаас сайн ажиллажээ. 1000 ам.доллараар төсөөлж байснаас ч олон зүйл хийж, олон хүнийг хамруулсан байна. Бид болоод санхүүжүүлэгчид маань маш сэтгэл хангалуун байна. Монголын залуус юм хийж чаддагыг харууллаа гэж бодож байна.-Анх санхүүжилтээ гардаж байсан болон одоо ажлаа тайлагнаж байгаа оюутнуудын хооронд ямар ялгаа ажиглагдаж байна вэ? -Хүүхдүүд маань зуны саруудад маш их зүйл сурчээ. Олны өмнө ярьж илтгэхээс эхлээд нийгэмд чиглэсэн ажлыг зохион байгуулах, олон нийттэй харилцах, албаны хүмүүст санаа бодлоо ойлгуулах гээд олон чадварыг эзэмшсэн байна. Өөрөөр хэлбэл өөртөө итгэлтэй болж, бие хүн болон төлөвшжээ. Арван оюутан ч гэсэн байгаль орчныг хамгаалах хүсэл эрмэлзэлтэй болж, бусдын төлөө олон нийтийг уриалж хамтарч асуудал шийдэх арга барилд суралцаж байгаа нь улс оронд том хувь нэмэр болно. Нэг ёсондоо бүгдээрээ энэ 1000 ам.долларын тэтгэлгийг нийгэмд хэрэгтэй хувь хүн болж төлөвшсөнийхөө төлөө авч байгаа гэсэн үг.
-Санхүүжилт нь яг ямар шугамаар орж ирсэн бэ? “Нутгийн шийдэл” сангаас гарсан юм уу, эсвэл хандивлагчдаас цугласан мөнгө үү? Цаашид үүнийгээ үргэлжлүүлэх үү? -Гадаадын хэдэн хувь хүн нийлж монгол залууст яаж тусалбал үр дүнтэй байх талаар “Нутгийн шийдэл” санд хандсан юм. Бид өмнө нь өгдөг байсан тэтгэлгээ танилцуулж, өөрчлөх хүсэлтэй байгаагаа хэлснээр санхүүжилт авсан. Тэд үүнийгээ “Олон Улсын Андуудын Монголын тэтгэлэгт хөтөлбөр” гэж нэрлэсэн байгаа. Сая гол санхүүжүүлэгчид маань төслүүдийн тайланг сонсох зуур би асуулаа л даа. Энэ тэтгэлэг цаашаа үргэлжлэх үү, юу гэж бодож байна, монгол хүүхдүүд таны хандив тусламжаар үр дүнтэй зүйл хийж чадсан байна уу гэхэд тэд үргэлжлүүлэх хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн. Гэхдээ тэтгэлгийн нийт хэмжээ зэргийг нутагтаа очоод бусадтайгаа ярилцаад шийднэ гэсэн. Ямар ч гэсэн нааштай зүйл хэлсэн болохоор төслийн уралдаан ирэх жил дахин зарлагдах байх..
-Бүгд л сайн ажил болсон байх шиг байна. Гэхдээ Таны хувьд алийг нь онцлох вэ?
-Би хоёр төслийг онцолмоор байна. “Болжморуудуудын клуб”-ын төсөл маань бидний бодож санаж байснаас маш олон ажил амжилттай зохион байгуулсан байна. Мөн “Залуусын экспо” төсөл хүүхэд залуусын гэртээ хийж бүтээж байсан хөдөлмөрийг гаргаж ирж, олон нийтэд үнэлүүлж чадсан байна. Энэ хоёр төслийн үр дүн анх танилцуулж, мөрөөдөж байснаас илүү гарсан учир сайхан санагдлаа. Гэхдээ нөгөө гурван төсөл ч бас үүрэг зорилтоо хэрэгжүүлсэн. Ер нь залуус маань сайн ажиллалаа. Хотын хоёр оюутан нэг ч хүн танихгүй газар очиж, өөрсдийн ажлаа нутгийн бүх иргэнд биш юм гэхэд тодорхой хүрээнд хүргэж чадаж байна гэдэг бол том амжилт. Мэдээж зөндөө бэрхшээл учирсан байна, тэр бүгдийг туулах зуураа тэд бие хүн болон төлөвшиж Монгол орныхоо үнэт зүйлийг ойлгоод ирж байгаа нь энэ бүхний үр дүн. Хойтон энэ хүүхдүүд илүү сайн төсөл оруулж ирж чадах байх. Дараа жил энэ хүүхдүүдээс давсан төсөл орж ирж байж л санхүүжилт авна, тэгэхээр оюутнууд дунд илүү өрсөлдөөн өрнөх байх, шалгуур ч өндөрсөнө гэсэн үг.
-“Нутгийн шийдэл” сангийнхаа тухай товч танилцуулахгүй юу?
-“Нутгийн шийдэл” гурав дахь жилдээ үйл ажиллагаа явуулж байгаа, гэр бүлийн сан. Анхлан манай гэр бүл, хамаатан садны хүрээнд голлон ажилладаг байсан. Сүүлдээ орон нутагт тулгамдаж буй асуудлыг шийдэх, байгаль орчинг хамгаалах, хүний эрхийг хангах чиглэлд хувь нэмрээ оруулахаар нийгэм рүү хандсан ажил зохиож байна. Ер нь гэр бүл гэдэг хэдэн үеэрээ эрхэмлэж явах үнэт зүйлтэй байх ёстой. Манай өвөг дээдсийн удам маань хилийн харуул байснаараа бахархдаг. Гэвч бид нийслэл хотод амьдарч байгаа учир тэдний үйл хэргийг үргэлжлүүлэх боломжгүй. Иймд гэр бүлийн маань үнэт зүйл юу байж болохыг ярьж байгаад уг санг байгуулсан юм. Бид нэг их мөнгө гаргах гэхээсээ нийгэмд хүч хөдөлмөрөө зориулахад анхаардаг. Өнөөдрийн оюутнуудын төсөл шиг үйл ажиллагаанд санхүүгийн тусламж үзүүлэх хандивлагч нарыг эрж олдог. Сангийнхаа хүрээнд ажил амьдралын гараанд хөл тавьж буй хүүхэд залууст зориулж “Ажил мэргэжлийн лавлах толь”, “Орчны эрүүл ахуй” иргэний нөхөрлөлийн гарын авлага, мөн “Нүүдэлчний яриа” бичил толь бичиг гаргаад байгаа. Эдгээр гарын авлагыг оюутнууд маань ч төсөл хэрэгжүүлэхдээ сайн ашигласан байна лээ.
Э.Адъяасүрэн
/"МОНЦАМЭ мэдээ" сонины 2010 оны 9-р сарын 13-ны дугаарт гарсан/
No comments:
Post a Comment